In de meeste gemeenten is het volgens de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) verboden om een horecabedrijf te exploiteren zonder een exploitatievergunning van de burgemeester. Een exploitatievergunning kan worden geweigerd, of beperkt, als verwacht wordt dat het horecabedrijf een negatieve invloed zal hebben op het woon- en leefklimaat, of de openbare orde in de omgeving.

Aanvraag van een exploitatievergunning

Een aanvraag voor een exploitatievergunning moet een juiste weergave zijn van de beoogde bedrijfsvoering. Dit betekent dat als je een vergunning aanvraagt voor een restaurant, maar de activiteiten duidelijk een andere aard hebben, zoals een café of discotheek, de vergunning kan worden geweigerd of later worden ingetrokken.

Daarnaast moet de aangevraagde exploitatie passen binnen het bestemmingsplan. Als de exploitatie niet in overeenstemming is met de bestemming van het pand of de locatie, kan dit leiden tot een weigering van de vergunning.

Veel gemeenten hanteren aanvullende criteria bij het beoordelen van een exploitatievergunning, zoals de verhouding tot andere horecazaken in de omgeving en de invloed op het karakter van de buurt. Ook de wijze van exploitatie, zoals de openingstijden en de aard van de activiteiten, speelt een rol.

Ook hanteren veel gemeenten hierbij het criterium: “woon-en leefklimaat”. Er is veel rechtspraak over de uitleg van dit begrip. Het komt voor dat de gemeente in verband met overlast van bezoekers van het horecabedrijf en/of het terras tracht om de exploitatievergunning (en/of terrasvergunning) te beperken.

Bezwaarschriften en beroepsprocedures

Als de gemeente de exploitatievergunning weigert of beperkende voorwaarden oplegt, kun je een bezwaarschrift indienen. Dit kan ook als je het niet eens bent met bepaalde voorwaarden, zoals beperkingen in openingstijden of het aantal vierkante meters terras. Bij een bezwaarprocedure loop je in principe weinig risico, tenzij de verleende vergunning in strijd is met de wet.

Exploitatievergunning en terrasvergunning

In sommige gemeenten wordt de exploitatievergunning gecombineerd met een terrasvergunning. Als dit het geval is, moet je bij de aanvraag van de exploitatievergunning ook een situatietekening van het terras indienen. De bevoegdheid voor het verlenen van een exploitatievergunning ligt doorgaans bij de burgemeester, terwijl de terrasvergunning vaak door het college van burgemeester en wethouders wordt verleend. Dit kan juridische vragen oproepen, afhankelijk van de manier waarop de gemeente dit heeft geregeld.

Wanneer moet je een exploitatievergunning opnieuw aanvragen?

Een exploitatievergunning moet in veel gevallen opnieuw worden aangevraagd of gewijzigd als:

• de rechtsvorm van het bedrijf verandert;

• er nieuwe activiteiten worden ondernomen die de exploitatie veranderen;

• een terras wordt uitgebreid (als terras- en exploitatievergunning gekoppeld zijn);

• er een wijziging is in het leidinggevend personeel.